Tatuaże chroniące podczas porodu i wyrafinowana kuchnia z przeszłości

Analiza zmumifikowanych szczątków kobiet z motywami tatuaży z Deir el-Medina na zachodnim brzegu Nilu sugeruje, że starożytne Egipcjanki nosiły ozdobne tatuaże na plecach, aby za pomocą magii sympatycznej chronić się podczas porodu i już po nim. Możliwe jest również, że wytatuowane były jedynie położne i/lub kobiety uczestniczące w rytuałach porodowych. Zgodnie z egipską tradycją kobiety podczas porodu kucały na specjalnych cegłach.

Materiał roślinny z jaskiń Szanidar w północnym Iraku i Franchthi w Grecji dowodzi złożoności i różnorodności prehistorycznej kuchni neandertalczyków oraz wczesnych ludzi współczesnych. Kucharze z epoki kamienia gotowali w sposób wyrafinowany, łącząc ze sobą rozmaite składniki i stosując różne techniki przygotowywania i aromatyzowania posiłków. Popularne były m.in.: dzikie orzechy, groch, wyka, rośliny strączkowe, fasola, soczewica i dzika gorczyca. Rośliny moczono, mielono i miażdżono kamieniami, aby usunąć z nich łuskę.

Dowody znalezione w szczątkach ryby podobnej do karpia świadczą o używaniu przez istoty ludzkie ognia do gotowania już 780 tys. lat temu. Poprzednie najwcześniejsze dowody pochodziły z ok. 170 tys. lat p.n.e. Szczątki dwumetrowej ryby znaleźli m.in. naukowcy z Uniwersytetu Tel Awiwu na stanowisku archeologicznym Gesher Benot Ya’aqov, nad rzeką Jordan. Zdaniem badaczy „gotowanie mogło nie ograniczać się do ryb, ale obejmowało także różne rodzaje zwierząt i roślin”, a „przejście od jedzenia surowej żywności do spożywania gotowego pożywienia miało kluczowe konsekwencje dla rozwoju i zachowania człowieka”.