PL | EN

Zjawiska klimatyczne wzmacniane przez globalne ocieplenie

Globalne ocieplenie wzmacnia efekt działania mechanizmu znanego jako Dipol Oceanu Indyjskiego, który jest współodpowiedzialny m.in. za pożary buszu w Australii i powodzie w Afryce. Dipol polega na tym, że zachodnia część Oceanu Indyjskiego nagrzewa się mocniej niż jego wschodnia część. Cyrkulacja atmosferyczna i rozkład opadów deszczu są zależne od różnicy w temperaturze wody morskiej: więcej ciepłego, wilgotnego powietrza na zachodzie Oceanu Indyjskiego prowadzi do opadów deszczu, które powodują powodzie w krajach Afryki Wschodniej. Od lipca 2019 r. dotknęły one ponad 2,5 mln ludzi. Natomiast nad wschodnią częścią Oceanu Indyjskiego unosi się więcej chłodnego powietrza, ponieważ jego wody są chłodniejsze. Powoduje to mniej deszczu, suszę i pożary w Australii.

Monsun wschodnioazjatycki dociera nad znaczną częścią Azji, co latem wpływa na ilość deszczu w Japonii, Korei i Chinach. Ponad 1,5 mld ludzi jest zależnych od wody, którą monsun zapewnia rolnictwu i przemysłowi. Ten układ wiatrów wieje już od ok. 145 mln lat (z wyjątkiem okresu późnej kredy). Monsun wschodnioazjatycki jest „monsunem morskiej bryzy” ląd i morze nagrzewają się w różnym tempie, więc nad morzem powstaje wysokie ciśnienie, a nad lądem niskie, co powoduje, że latem wiatr wieje w kierunku lądu. Wpływa on na rozkład opadów atmosferycznych, co powoduje bardziej mokre i suche pory roku. Symulacje wykonane przez naukowców pokazują, że ukształtowanie terenu (powstanie Wyżyny Tybetańskiej ok. 50 mln lat temu) ma większy wpływ na kształtowanie się monsunu niż wahania ilości dwutlenku węgla w atmosferze, a dane geologiczne potwierdzają te uzyskane z modeli klimatycznych. Natomiast wiarygodne modele klimatyczne oznaczają, że będzie można skutecznie przewidywać zmiany w monsunie wywołane rosnącym stężeniem CO₂ w atmosferze.

Rosnąca temperatura powietrza w tropikalnych regionach Ziemi i coraz cieplejsza Arktyka mogą zmieniać charakterystykę wiatrów na świecie. Część badaczy uważa, że zmiany klimatu w Arktyce osłabiają prąd strumieniowy [strumień bardzo silnych wiatrów na wysokości 9-12 km, przenoszący masy powietrza w atmosferze ziemskiej z zachodu na wschód], zmniejszając różnice temperatur między powietrzem tropikalnym a polarnym po obu stronach prądu strumieniowego. W rezultacie meandruje on bardziej na północ i południe, a jego zawirowania mogą dłużej pozostawać w jednym miejscu, utrzymując tam nieprzeciętnie wysoką lub niską temperaturę.

Hej! Zainteresował Cię nasz Magazyn? Możesz otrzymywać go regularnie. Podaj swój adres e-mail, a co piątek trafi do Ciebie nasz przegląd istotnych i sprawdzonych informacji ze świata. Miłego czytania!
Naciskając „Zapisz się”, wyrażam zgodę na przesyłanie newslettera przez Outriders Sp. not-for-profit Sp. z o.o. i akceptuję regulamin.
Czytaj również
Wpływ zmian klimatu na oceany
Wpływ zmian klimatu na oceany
W wyniku zmian klimatycznych wzrasta temperatura wody w oceanach i zmienia się jej skład chemiczny tak mocno, że wpływa to na siłę cyklonów i rozmiary powodzi oraz stanowi zagrożenie dla setek milionów ludzi na wybrzeżach, wynika z najnowszego raportu Międzyrządowego Zespołu ds. Zmian Klimatu (IPCC). Żyje coraz mniej ryb, ponieważ wyższa temperatura wody niszczy ekosystemy […]
Globalne telepołączenia klimatyczne i deszcze wywołujące pożary
Globalne telepołączenia klimatyczne i deszcze wywołujące pożary
Wzorce klimatyczne, które potrafią kształtować pogodę na przestrzeni tysięcy kilometrów, mogą mieć wpływ na synchronizację susz i podsycanie pożarów na całym świecie. Według hiszpańskich naukowców wzorce te, znane jako telepołączenia klimatyczne, zwykle występują jako powtarzające się fazy, które oddziałują na wiatr, temperaturę i opady na wielu kontynentach. Miejsca, w których susze pojawiają się jednocześnie lub […]
Rekordowo wysokie temperatury występują na półkuli północnej – od Arktyki i Ameryki Północnej, przez północne części Europy i Afryki, aż do Azji
Rekordowo wysokie temperatury występują na półkuli północnej – od Arktyki i Ameryki Północnej, przez północne części Europy i Afryki, aż do Azji
Rekordowo wysokie temperatury występują na półkuli północnej – od Arktyki i Ameryki Północnej, przez północne części Europy i Afryki, aż do Azji. Stacja meteorologiczna w Warkala w Algierii odnotowała 5 lipca br. temperaturę 51,3°C, najwyższą, jaką kiedykolwiek zarejestrowano w Afryce. W Japonii temperatura sięga obecnie ponad 40°C. W Kalifornii większa częstotliwość użycia klimatyzatorów z powodu […]
Wylesianie i zadrzewianie w Afryce a zmiany klimatu
Wylesianie i zadrzewianie w Afryce a zmiany klimatu
Wylesianie zwiększa częstotliwość występowania burz w przybrzeżnych częściach Afryki Zachodniej. Im więcej wyciętych lasów, tym silniejsze są tam burze. Zdaniem naukowców z UK Centre for Ecology and Hydrology lasy na obszarach tropikalnych obniżają temperaturę powietrza, więc gdy zostają wycięte, tereny te stają się cieplejsze. Wyższe temperatury nad lądem wzmacniają morską bryzę wiejącą znad wody, a […]
Osobliwe zjawiska pogodowe w Australii
Osobliwe zjawiska pogodowe w Australii
Naukowcy z Politechniki Federalnej w Zurychu wykorzystali modele klimatyczne i techniki uczenia statystycznego, opracowując metodę, która identyfikuje tzw. odciski palców zmian klimatu w codziennych obserwacjach pogodowych. Znaleźli dzięki temu dowody na globalne ocieplenie w każdym dniu od końca marca 2012 r. Odciski palców zmian klimatu znaleziono w globalnych średnich temperaturach dziennych, które zostały obliczone na […]
Pozostałe wydania