PL | EN

Interdecadal Pacific Oscillation i rozmarzanie wiecznej zmarzliny

Biegun południowy ociepla się prawie trzy razy szybciej (0,6°C na dekadę przez ostatnie 30 lat) niż wynosi średnia globalna. Dzieje się tak pod wpływem naturalnych cykli klimatycznych zachodzących w rejonach tropikalnych, tysiące kilometrów dalej. Zjawisko zwane Interdecadal Pacific Oscillation (IPO) polega na zmieniających się co kilka dekad ciepłych i chłodnych fazach temperatury wody w zachodniej części Oceanu Spokojnego. Wzajemny wpływ między atmosferą a oceanem wygląda inaczej, gdy ocean jest cieplejszy. Te zmiany atmosferyczne przenoszą więcej ciepłego powietrza na południe w kierunku Antarktydy i mogą być potęgowane przez kolejne zjawisko – oscylację antarktyczną. To silne wiatry transportujące ciepłe powietrze nad Antarktydą, co dodatkowo ją ociepla.

Rozmarzanie arktycznej wiecznej zmarzliny może uwolnić śmiertelne wirusy – np. ospy prawdziwej oraz wiele nieznanych bakterii sprzed dziesiątek lub setek tysięcy lat. W czerwcu br. temperatura w Wierchojańsku na Syberii osiągnęła 38°C. W wyniku pożarów trwających od wczesnej wiosny 2020 r. na obszarach koła podbiegunowego w czerwcu br. do atmosfery trafiło 60 mln t dwutlenku węgla. Pożary zazwyczaj trawią lasy i torfowiska na Syberii, gdzie rośnie największy las na świecie. Region arktyczny nagrzewa się dwa razy szybciej niż reszta świata.

Naukowcy twierdzą, że globalne ocieplenie pozwala populacji bobrów zasiedlać nowe terytoria w Arktyce. Tamy budowane przez te zwierzęta tworzą zbiorniki wodne, które powodują rozmarzanie wiecznej zmarzliny, w wyniku czego do atmosfery uwalniane są uwięzione w zmarzlinie gazy cieplarniane, np. metan. Badacze wykorzystali zdjęcia satelitarne obszaru o wielkości ok. 100 km kw. w pobliżu miasta Kotzebue w stanie Alaska liczba tam zbudowanych przez bobry wzrosła z 2 do 98 w latach 20022019 r. Średnio pojawiało się ponad pięć nowych tam rocznie.

Hej! Zainteresował Cię nasz Magazyn? Możesz otrzymywać go regularnie. Podaj swój adres e-mail, a co piątek trafi do Ciebie nasz przegląd istotnych i sprawdzonych informacji ze świata. Miłego czytania!
Naciskając „Zapisz się”, wyrażam zgodę na przesyłanie newslettera przez Outriders Sp. not-for-profit Sp. z o.o. i akceptuję regulamin.
Czytaj również
Lodowce, lasy deszczowe i dwutlenek węgla
Lodowce, lasy deszczowe i dwutlenek węgla
Woda, powstająca z topniejących lodowców i tworząca rzeki lodowcowe, potrafi przyswoić nawet 40 razy więcej dwutlenku węgla niż las deszczowy – odkryli naukowcy w arktycznej Kanadzie. Rzeki lodowcowe są ubogie w formy życia, produkują niewiele CO₂, ponieważ poziom rozkładu materii organicznej jest niski. Jednocześnie, gdy drobny osad zawarty w lodowcach, w tym krzemiany i węglany, […]
Alaska w ogniu oraz topnienie lodu na Grenlandii i Antarktydzie
Alaska w ogniu oraz topnienie lodu na Grenlandii i Antarktydzie
Według Bureau of Land Management Alaska Fire Service (AFS) latem 2022 r. dziesiątki tysięcy uderzeń piorunów wywołały większość pożarów na Alasce. Do końca sierpnia br. w całym stanie spłonęło ponad 1,2 mln ha. To blisko trzy razy więcej, niż wynosi roczna średnia. Pożary trawiące tundrę i lasy borealne uwalniają ogromne ilości gazów cieplarnianych z bogatej […]
Osobliwe zjawiska pogodowe w Australii
Osobliwe zjawiska pogodowe w Australii
Naukowcy z Politechniki Federalnej w Zurychu wykorzystali modele klimatyczne i techniki uczenia statystycznego, opracowując metodę, która identyfikuje tzw. odciski palców zmian klimatu w codziennych obserwacjach pogodowych. Znaleźli dzięki temu dowody na globalne ocieplenie w każdym dniu od końca marca 2012 r. Odciski palców zmian klimatu znaleziono w globalnych średnich temperaturach dziennych, które zostały obliczone na […]
Świat w płomieniach
Świat w płomieniach
Płoną lasy w Amazonii, Afryce, Indonezji, na Alasce i Syberii. Rosnąca intensywność i rozprzestrzenianie się pożarów budzą obawy, że zmiany klimatu – w wyniku wyższych temperatur i niższej wilgotności powietrza – mają coraz większy wpływ na tę sytuację. Od lipca 2019 r. pożary zniszczyły ok. 2,5 mln ha lasów na Syberii i ponad 1 mln […]
Wieczna zmarzlina i największa góra lodowa świata
Wieczna zmarzlina i największa góra lodowa świata
Lodowiec Szelfowy Larsen C, czwarty co do wielkości na Antarktydzie, w latach 2019–2020 topił się prawdopodobnie najszybciej od czterech dekad. Przyczyną tego była przede wszystkim seria rzadko występujących zjawisk pogodowych, które dodatkowo spowodowały ogrzanie lodowca. W lipcu 2017 r. największa góra lodowa świata, znana jako A68a, oderwała się od Larsena C i obecnie płynie w kierunku brytyjskiego terytorium […]
Pozostałe wydania