PL | EN

Języki ngarinyin, yaakunte, staronordycki i staroirlandzki

Naukowcy wiedzą, jak brzmiały języki staronordycki, staroirlandzki i inne używane we wczesnym średniowieczu. Nie są jednak pewni, jakie dźwięki towarzyszyły ludziom w tamtych czasach. Dlatego Royal Birmingham Conservatoire oraz kompozytor Edmund Hunt przeprowadzą badania łączące muzykę i językoznawstwo historyczne, aby poznać ślady dźwiękowe języków wikingów i Celtów. Zachowane teksty zostaną przekształcone w dźwięki za pomocą nowoczesnych procesorów i technologii muzyki elektronicznej. 

Współczesne wersje języków staroirlandzkiego i staronordyckiego czeka niepewna przyszłość. Według najnowszych badań bez podjęcia radykalnych działań gaelicki szkocki zostanie uznany za wymarły w ciągu 10 lat. W Irlandii szkoły języka irlandzkiego są popularne w miastach, ale tylko 1,7% populacji mówi na co dzień w tym języku. Język islandzki, który niewiele zmienił się od czasów wikingów, ulega degradacji z powodu turystyki i telewizji.

W Północnej Kimberley w Australii przywraca się tradycyjne nazwy miejsc w języku ngarinyin. To zarazem proces nadawania podmiotowości rdzennemu ludowi Ngarinyin, mieszkającemu na tych terenach od 60 tys. lat. Na przykład teren znany przez lata jako King Leopold Ranges na cześć króla Belgii odpowiedzialnego za okrucieństwa, brutalny ucisk i zniewolenie mieszkańców Afryki od niedawna nazywa się Wunaamin Miliwundi Ranges, a Barker pool to Dudungarri mindi. Łącznie osiem miejsc zmieniło nazwę na zapisaną w języku ngarinyin.

Yaakunte język ludu Yaaku zamieszkującego środkową Kenię został sklasyfikowany jako wymarły. Mówi nim mniej niż 10 osób na świecie i wszystkie skończyły już 70 lat. Pozostali członkowie liczącego 4 tys. osób plemienia mówią innymi afrykańskimi językami masajskim lub suahili. W szkołach dzieci uczą się głównie angielskiego. Wraz z językiem yaakunte znikną tradycje i tożsamość kulturowa ludu. Jedna trzecia języków świata pochodzi z Afryki, jednak UNESCO ostrzega, że aż 200 języków używanych w krajach afrykańskich może zostać uznanych za wymarłe w ciągu najbliższych 100 lat.

Hej! Zainteresował Cię nasz Magazyn? Możesz otrzymywać go regularnie. Podaj swój adres e-mail, a co piątek trafi do Ciebie nasz przegląd istotnych i sprawdzonych informacji ze świata. Miłego czytania!
Naciskając „Zapisz się”, wyrażam zgodę na przesyłanie newslettera przez Outriders Sp. not-for-profit Sp. z o.o. i akceptuję regulamin.
Czytaj również
Jak język kształtuje mózg człowieka?
Jak język kształtuje mózg człowieka?
Język to nie tylko słowa, które wypowiadamy, lecz także to, kim jesteśmy – i to dosłownie. Badanie oparte na 94 skanach mózgów rodzimych użytkowników języka niemieckiego i arabskiego wykazało, że charakteryzują się one różną siłą połączeń w określonych częściach obwodu językowego. Dlatego, zdaniem naukowców z Instytutu Nauk Poznawczych Człowieka i Mózgu im. Maxa Plancka w […]
Te reo, język keczua i lud Pehuenche
Te reo, język keczua i lud Pehuenche
Kolonizacja Nowej Zelandii przez Europejczyków polegała m.in. na niszczeniu języka i kultury Maorysów. Język maoryski (te reo) został uznany za urzędowy dopiero w 1987 r., a wg spisu powszechnego z 2018 r. tylko 4% populacji i zarazem jeden na pięciu Maorysów (ok. 170 tys. osób) posługiwało się nim co dzień. Obecnie, w dużej mierze dzięki […]
Przekleństwa, analfabetyzm w Boliwii i języki na Wyspach Brytyjskich
Przekleństwa, analfabetyzm w Boliwii i języki na Wyspach Brytyjskich
Zdaniem naukowców z Uniwersytetu Londyńskiego, kiedy próbujemy uczynić przekleństwo mniej obraźliwym, wprowadzamy tzw. aproksymację, czyli spółgłoski wymawiane ostrzej zamieniamy na spółgłoski wymawiane w łagodniejszy sposób. Klasycznym przykładem jest angielskie słowo darn („cholera”) zastępowane słowem damn. Wzorzec ten istnieje w tak daleko spokrewnionych ze sobą językach, jak hebrajski, hindi, węgierski, koreański i rosyjski. Występuje on ponadto […]
Język guarani i protesty w Chinach w obronie prawa do nauki j. mongolskiego
Język guarani i protesty w Chinach w obronie prawa do nauki j. mongolskiego
Dictionary.com – jeden z największych słowników online języka angielskiego – wprowadził ponad 15 tys. zmian mających na celu wyeliminowanie uprzedzeń językowych. Na przykład słowo Black jest pisane dużą literą, a część słów związanych z orientacją seksualną zostało zaktualizowanych: np. homosexual na gay, a homosexuality na gay sexual orientation. Zmieniono również terminy dotyczące samobójstw i uzależnień: […]
Dlaczego orki mówią w cockney i walka z angielszczyzną w Indiach
Dlaczego orki mówią w cockney i walka z angielszczyzną w Indiach
Rząd premiera Narendry Modiego otworzył w stanie Madhya Pradesh studia medyczne w języku hindi w ramach marginalizacji języka angielskiego, traktowanego jako pozostałość po czasach kolonialnych. Wymagało to m.in. przetłumaczenia podręczników do nauki, chociaż studia w języku angielskim nadal będą możliwe. W październiku br. Modi mówił o „niewolniczej mentalności” kojarzącej się z tym językiem, a w […]
Pozostałe wydania