Szkodliwe dla środowiska wydobycie litu i surowców naturalnych

W regionie Barroso w północnej Portugalii planowane są kopalnie odkrywkowe litu w związku z zieloną transformacją oraz zapotrzebowaniem na ten metal w Europie. Zarazem Barroso to jedyny region w Portugalii – i jeden z ośmiu w Europie – uznany przez Organizację Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) za system dziedzictwa rolniczego o znaczeniu globalnym, który łączy walory krajobrazowe, różnorodność biologiczną upraw i hodowli, ekosystemy oraz dziedzictwo kulturowe. 

W Barroso, na granicy parku narodowego Peneda-Gerês, brytyjska firma Savannah Resources zamierza zbudować największą w Europie Zachodniej (840 ha terenu) odkrywkową kopalnię litu. Inicjatywy górnicze niepokoją tamtejszych mieszkańców, których źródła utrzymania są zagrożone, podobnie jak bioróżnorodność Barroso. Z kolei firma Lusorecursos ma pozwolenie na otwarcie kopalni litu na terenie transgranicznego rezerwatu biosfery Gerês-Xurés.

Z raportu ONZ wynika, że globalne wydobycie surowców do 2060 r. wzrośnie o 60%, co będzie miało katastrofalne skutki dla klimatu i środowiska. Od 1970 r. w wyniku industrializacji, urbanizacji oraz przyrostu populacji wydobycie zasobów naturalnych wzrosło o prawie 400% i jest obecnie odpowiedzialne za 60% skutków globalnego ocieplenia, w tym zmianę użytkowania gruntów, 40% zanieczyszczenia powietrza, ponad 90% światowego niedoboru wody oraz utraty różnorodności biologicznej związanej z gruntami. Ponadto wg raportu średni roczny ślad materiałowy Europejczyków wynosi 15 t na osobę. Największy ślad materiałowy mają Finowie (46 t na mieszkańca), a najmniejszy – mieszkańcy Malty (7 t na mieszkańca).