PL | EN

Tajemnice imperium Xiongnu i ucieczki wikingów z Grenlandii

Liczący 40 tys. lat i znaleziony na stanowisku archeologicznym niedaleko Barcelony fragment zwierzęcej kości o długości ok. 11 cm pokazuje, jak prehistoryczni mieszkańcy Europy Zachodniej wytwarzali ubrania. Artefakt, pełen niewielkich wgłębień wykonanych przez człowieka, prawdopodobnie służył jako dziurkowana tablica do skór. Zdaniem archeologów z Uniwersytetu w Bordeaux podczas pracy kość leżała pod zwierzęcą skórą, a rzemieślnik, posługując się nią, robił w materiale dziury na szwy.

Międzynarodowy zespół naukowców zakończył badania genetyczne na dwóch cmentarzach wzdłuż zachodniej granicy imperium Xiongnu, w dzisiejszej Mongolii. Imperium to powstało w IV w. p.n.e. i przez kilka stuleci dominowało na stepach Azji Wschodniej, zagrażając imperialnym Chinom na tyle, że postanowiły one rozbudować Wielki Mur. Badacze zsekwencjonowali genomy 17 pochowanych na wspomnianych cmentarzach osób i odkryli „niezwykle wysoki” poziom ich różnorodności genetycznej. Imperium było więc wieloetniczne, wielokulturowe i wielojęzyczne. Spośród zbadanych pojedynczych grobów te o najwyższym statusie należały do kobiet, które prawdopodobnie odgrywały szczególnie ważną rolę wśród Xiongnu.

Dlaczego wikingowie zniknęli nagle z Grenlandii w połowie XV w., ok. 400 lat po przybyciu na wyspę? Wg naukowców z Uniwersytetu Harvarda i Pennsylvania State University odpowiedzialny był za to wzrost poziomu mórz, nawet o 3 m od czasu założenia wikińskiej osady na Grenlandii w 985 r. Na ok. cztery wieki pod wodą znalazły się 204 km2 gruntów przybrzeżnych, a społeczności nordyckie były bardziej narażone na sztormy, erozję wybrzeża i utratę żyznych nizin.

Hej! Zainteresował Cię nasz Magazyn? Możesz otrzymywać go regularnie. Podaj swój adres e-mail, a co piątek trafi do Ciebie nasz przegląd istotnych i sprawdzonych informacji ze świata. Miłego czytania!
Naciskając „Zapisz się”, wyrażam zgodę na przesyłanie newslettera przez Outriders Sp. not-for-profit Sp. z o.o. i akceptuję regulamin.
Czytaj również
Kręgosłup sprzed 1,5 mln lat i bakteria w zębie dziecka z 550 r.
Kręgosłup sprzed 1,5 mln lat i bakteria w zębie dziecka z 550 r.
Zdaniem archeologów z Uniwersytetu Telawiwskiego znaleziona w Izraelu i licząca 1,5 mln lat część kręgosłupa przodka człowieka to dowód, że migracja z Afryki nie była pojedynczym wydarzeniem, a postępowała falami. Ekspansja w Europie i Azji obejmowała różne typy wczesnych ludzi oraz hominidów i trwała długi czas. Skamieniała kość należąca do chłopca w wieku od 6 […]
Brutalność i przemoc ludzi epoki kamienia łupanego i wikingowie
Brutalność i przemoc ludzi epoki kamienia łupanego i wikingowie
Wyniki badań szkieletów w Jebel Sahaba, prehistorycznym cmentarzu w Dolinie Nilu, dostarczają dowody na szczególną brutalność walk między grupami łowców-zbieraczy już prawdopodobnie co najmniej ok. 20 tys. lat temu. Poziom przemocy sugeruje, że mogły nie istnieć żadne zasady i wartości etyczne regulujące konflikty między ówczesnymi społecznościami. Napastnicy chcieli nie tylko pokonać wrogą społeczność, lecz także […]
Erozja wybrzeża i wzrost poziomu mórz i oceanów na świecie
Erozja wybrzeża i wzrost poziomu mórz i oceanów na świecie
Naukowcy z m.in. Uniwersytetu Arizony udokumentowali dramatyczny wzrost poziomu mórz wzdłuż wybrzeża Zatoki Meksykańskiej i południowo-wschodnich wybrzeży USA, postępujący od ok. 2010 r. Wg danych National Oceanic and Atmospheric Administration poziom morza, mierzony za pomocą pływów na jeziorze Pontchartrain w Nowym Orleanie, jest o ponad 20 cm wyższy niż tuż po przejściu huraganu Katrina w […]
Odkrycia archeologiczne w Wielkiej Brytanii i mumifikacja zwierząt w Egipcie
Odkrycia archeologiczne w Wielkiej Brytanii i mumifikacja zwierząt w Egipcie
Archeolodzy prowadzą wykopaliska na wyspie Jersey, jednej z Wysp Normandzkich, na stanowisku sprzed 15 tys. lat, gdzie między 2014 a 2018 r. znaleziono wyryte w kamieniach rysunki przedstawiające mamuty, konia oraz abstrakcyjne wzory. To najwcześniejsze świadectwa sztuki człowieka na Wyspach Brytyjskich, należące do kultury magdaleńskiej. Ponadto na stanowisku znaleziono m.in. tysiące krzemiennych artefaktów (w tym […]
Kość w tkance mięśnia sercowego szympansów i prehistoryczne krokodyle
Kość w tkance mięśnia sercowego szympansów i prehistoryczne krokodyle
Niektóre szympansy mają kość w tkance mięśnia sercowego, co nigdy wcześniej nie zostało odkryte u naczelnych – poinformowali naukowcy z University of Nottingham. Funkcja kości jest niejasna – być może wspiera strukturę serca i odgrywa rolę w przewodzeniu sygnałów elektrycznych w ciele zwierzęcia. U wszystkich szympansów, u których wystąpiła tzw. os cordis, wystąpił również stan […]
Pozostałe wydania