Inteligentne istoty z epoki kamienia i nieznany przodek Homo sapiens

Czy ludzie z epoki kamienia byli mądrzejsi, niż do tej pory sądzono? Świadczy o tym odkrycie na stanowisku archeologicznym przy wodospadzie Kalambo Falls w Zambii dobrze zachowanego drewnianego artefaktu, którego powstanie datowane jest na ok. 476 tys. lat temu. To dwie zazębiające się kłody, które połączono ze sobą celowo wyciętym nacięciem. Zdaniem archeologów z Uniwersytetu Liverpoolskiego jest to „najwcześniejszy dowód na konstrukcyjne wykorzystanie drewna” przez człowieka, który poprzedza ewolucję Homo sapiens.

Naukowcy z Chińskiego Instytutu Paleontologii i Paleoantropologii Kręgowców w Pekinie, prowadzący wykopaliska w jaskini Hualongdong we wschodnich Chinach, odkryli tam szczątki 16 osobników sprzed 300 tys. lat. Wg wyników analizy skamieniałej kości szczęki mogła ona należeć do nieopisanego jeszcze gatunku człowieka, nieznanego wcześniej przodka lub bliskiego krewnego wczesnego Homo sapiens. Badana żuchwa ma cechy charakterystyczne jednocześnie dla człowieka współczesnego i pierwotnego. 

Przodkowie człowieka przez tysiące lat obrabiali i wykorzystywali kości zmarłych pochowanych w jaskiniach. Eksperci analizowali szczątki ludzkie datowane na mniej więcej V–II tysiąclecie p.n.e., znalezione w andaluzyjskiej jaskini Cueva de los Marmoles. Odkryto tam celowe modyfikacje kości, których dokonano po śmierci tych ludzi, w tym złamania i zadrapania, jakie mogły powstać przy próbach pobrania szpiku i innych tkanek. Znaleziono także wykonany z czaszki „kielich”, którego przeznaczenie pozostaje nieznane. Właściciel czaszki przeszedł jej trepanację jeszcze za życia.