Badanie problemu przemocy wobec kobiet w wioskach w dystryktach Jomi i Pandżakent w Tadżykistanie
Wioski w dystryktach Jomi i Pandżakent w Tadżykistanie zostały wybrane do projektu „Żyć z godnością”, realizowanego przez pięć organizacji pozarządowych wraz z lokalnymi partnerami. Projekt, który trwał 18 miesięcy, został sfinansowany przez brytyjski rząd, a jego celem było zbadanie problemu przemocy wobec kobiet, a także wskazanie sposobów na to, jak ją wyeliminować.
Przed rozpoczęciem inicjatywy w 2016 r. w Jomi i Pandżakencie ok. 60 proc. kobiet doświadczyło przemocy seksualnej, fizycznej lub emocjonalnej w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Ofiary były najczęściej w wieku 18-24 lat. W wioskach występował także wysoki poziom bezrobocia, ubóstwo i brak bezpieczeństwa żywieniowego.
Program umożliwiał mieszkańcom wiosek skorzystanie z poradni dla kobiet, par i rodzin, a także wzięcie udziału w warsztatach z zakładania i prowadzenia własnej firmy. Po 10 tygodniach szkoleń poziom przemocy wobec kobiet zmniejszył się prawie o połowę – z 64 do 34 proc., a odsetek mężczyzn, określających się jako agresywnych, spadł z 47 do 5 proc. Relacje w rodzinie stały się lepsze i bardziej partnerskie, poprawiło się też samopoczucie psychiczne kobiet i mężczyzn. Wskaźnik samobójstw wśród kobiet spadł z 20 do 9 proc., a wśród mężczyzn – z 10 proc. do 0. Czterokrotnie wzrosły zarobki kobiet, a ich oszczędności – dziesięciokrotnie. Zmniejszył się także odsetek niedoborów żywności z 56 do 19 proc.
Zdaniem Shahribonu Shonasimovej, kierowniczki projektu organizacji International Alert w Tadżykistanie, istotną rolę odgrywa aspekt ekonomiczny, ponieważ problemy finansowe przyczyniają się do wzrostu przemocy. Zapewnienie kobietom możliwości zarabiania pieniędzy zwiększa ich niezależność finansową.
Tadżykistan jest najbiedniejszym krajem z byłych republik radzieckich. Wysokie bezrobocie powoduje, że wielu mężczyzn wyjeżdża do Rosji w poszukiwaniu pracy. Mniej niż połowa mieszkających w Tadżykistanie dziewcząt ukończyła szkołę średnią. Powszechne jest wczesne zawieranie małżeństw, kobiety muszą przeprowadzić się do domu męża, gdzie mieszkają wraz z jego rodzicami. Mężczyzna jest uważany za głowę rodziny, a jeśli pracuje za granicą, to jego żona musi być posłuszna teściowej. Rząd Tadżykistanu szacuje, że ok. jedna na pięć kobiet, będących w związku, doświadcza fizycznej lub psychicznej formy przemocy. Według aktywistów liczba ta byłaby większa, gdyby zawierała wszystkie przypadki przemocy wobec kobiet. Wstyd i stygmatyzacja powstrzymują je jednak przed zgłaszaniem takich nadużyć.
