Mózg, jego rozmiar, ewolucja, płeć biologiczna i społeczno-kulturowa

Zgodnie z wynikami wstępnego badania płeć biologiczna (sex) i płeć społeczno-kulturowa, psychiczna i psychologiczna (gender) są w różny sposób reprezentowane w mózgu. Naukowcy przeanalizowali dane z funkcjonalnego rezonansu magnetycznego (fMRI), pochodzące od 4757 dzieci w wieku dziewięciu lub dziesięciu lat. Sieci mózgowe specyficzne dla płci biologicznej obejmowały sieci o bardziej zdefiniowanych rolach w mózgu, takie jak sieć wzrokowa i sieć ruchowa. Z drugiej strony sieci, które wykazywały różnice dotyczące płci społeczno-kulturowej, były bardziej rozproszone w całym mózgu. Wyniki te udowadniają, jak ważne jest uwzględnienie społecznego wpływu płci w badaniach neurologicznych oraz niemylenie jej z płcią fizjologiczną.

Chociaż największe zwierzęta nie mają proporcjonalnie większych mózgów – co długo zakładali naukowcy – to u ludzi jest akurat odwrotnie. Na potrzebę badania naukowcy z University of Reading i Durham University zebrali dane dotyczące rozmiarów mózgu i ciała od ok. 1500 gatunków. Większe mózgi w stosunku do rozmiaru ciała są powiązane z inteligencją, budowaniem więzi społecznych i złożonością behawioralną. Homo sapiens wyewoluował ponad 20 razy szybciej niż wszystkie inne gatunki ssaków, czego efektem są ogromne mózgi, które charakteryzują dzisiejszą ludzkość. Generalnie wszystkie grupy ssaków wykazały gwałtowne zmiany – w kierunku zarówno mniejszych, jak i większych rozmiarów mózgu – a trzy grupy zwierząt, które wykazały najbardziej wyraźne, najszybsze zmiany w rozmiarze mózgu, to naczelne, gryzonie i mięsożercy.