PL | EN

Przekleństwa, analfabetyzm w Boliwii i języki na Wyspach Brytyjskich

Zdaniem naukowców z Uniwersytetu Londyńskiego, kiedy próbujemy uczynić przekleństwo mniej obraźliwym, wprowadzamy tzw. aproksymację, czyli spółgłoski wymawiane ostrzej zamieniamy na spółgłoski wymawiane w łagodniejszy sposób. Klasycznym przykładem jest angielskie słowo darn („cholera”) zastępowane słowem damn. Wzorzec ten istnieje w tak daleko spokrewnionych ze sobą językach, jak hebrajski, hindi, węgierski, koreański i rosyjski. Występuje on ponadto wśród osób mówiących kilkoma różnymi językami, co również wskazuje na możliwą uniwersalność łagodzenia przekleństw poprzez zastosowanie bardziej subtelnych dźwięków.

Pokolenie wstecz prawie ¼ Boliwijczyków nie potrafiła czytać ani pisać. Większość młodzieży w wieku szkolnym musiała pracować lub nie było jej stać na pokrycie kosztów edukacji. Dlatego w ramach sponsorowanego przez rząd programu alfabetyzacji „Bolivia Reads” ponad 20 tys. seniorów i seniorek, głównie kobiet ze społeczności wiejskich o niskich dochodach, właśnie nauczyło się czytać i pisać. Nauka obejmowała też budowę szklarni słonecznych, a wraz z dyplomem każdy absolwent otrzymał w prezencie od miasta Pucarani dwa kurczęta do odchowania.

Wg spisu powszechnego z 2021 r. najpopularniejszymi językami w Anglii i Walii były oprócz języka angielskiego język polski (1,1% populacji, 612 tys. osób), rumuński (0,8%), pendżabski (0,5%) i urdu (0,5%). O 2,2% spadła natomiast liczba osób mówiących językiem walijskim (obecnie 538 tys. ludzi w wieku 3 lat i starszych). Jedną z przyczyn jest mniejsza liczba mówiących po walijsku w wieku od 3 do 15 lat.

Wersja audio dostępna
dla Patronek i Patronów
Hej! Zainteresował Cię nasz Magazyn? Możesz otrzymywać go regularnie. Podaj swój adres e-mail, a co piątek trafi do Ciebie nasz przegląd istotnych i sprawdzonych informacji ze świata. Miłego czytania!
Naciskając „Zapisz się”, wyrażam zgodę na przesyłanie newslettera przez Outriders Sp. not-for-profit Sp. z o.o. i akceptuję regulamin.
Czytaj również
Języki zagrożone wyginięciem
Języki zagrożone wyginięciem
Lingwiści przewidują, że prawie połowa z 7 tys. języków używanych obecnie na świecie jest zagrożona wyginięciem do końca XXI w. Wolontariusze opracowują kursy mniej popularnych lub wymierających języków, np. jidysz, gaelickiego szkockiego, nawaho i hawajskiego, dla Duolingo, bezpłatnej aplikacji do nauki języków. W przypadku języka mniejszości nauka często polega nie tylko na opanowaniu słownictwa i […]
Te reo, język keczua i lud Pehuenche
Te reo, język keczua i lud Pehuenche
Kolonizacja Nowej Zelandii przez Europejczyków polegała m.in. na niszczeniu języka i kultury Maorysów. Język maoryski (te reo) został uznany za urzędowy dopiero w 1987 r., a wg spisu powszechnego z 2018 r. tylko 4% populacji i zarazem jeden na pięciu Maorysów (ok. 170 tys. osób) posługiwało się nim co dzień. Obecnie, w dużej mierze dzięki […]
Przekleństwa i nazistowski alfabet fonetyczny
Przekleństwa i nazistowski alfabet fonetyczny
W badaniu magazynu branży outdoorowej „Snews” 91% czytelników stwierdziło, że spotkało się z nazwą trasy wspinaczkowej, która obrażała ich uczucia, ponieważ była np. rasistowska lub mizoginiczna. Dlatego amatorzy i amatorki wspinaczki BIPOC [czarnych, rdzennych i różnych kolorów] pracują na rzecz wprowadzenia zmian, zwłaszcza tych dotyczących nazewnictwa tras wspinaczkowych i przeznaczonych do uprawiania kolarstwa górskiego. Zmieniono już […]
Wymazywanie Tybetu, język kalasmajski i japońskie onomatopeje
Wymazywanie Tybetu, język kalasmajski i japońskie onomatopeje
W ruinach starożytnej stolicy Hetytów Hattusie (obecnie Boğazköy) w Turcji odkopano już ok. 30 tys. kompletnych i złożonych z fragmentów dokumentów na glinianych tabliczkach. Naukowcy trafili m.in. na ślady nieznanego wcześniej języka bliskowschodniego, który zaginął na 3 tys. lat. To język kalasmajski – zdaniem archeologów był on używany przez poddanych z obszaru zwanego Kalasma w […]
Wymieranie języków i tradycyjnej wiedzy medycznej
Wymieranie języków i tradycyjnej wiedzy medycznej
Wymieranie języków prowadzi do utraty tradycyjnych receptur ludowych na nieznane nauce lekarstwa. Mowa tubylcza jest kopalnią wiedzy na temat dostarczanych przez środowisko usług ekosystemowych. Według danych Organizacji Narodów Zjednoczonych ponad 1900 języków na świecie ma obecnie mniej niż 10 tys. użytkowników, a powyżej 30% z wszystkich 7400 języków zniknie do końca XXI w. Wraz z […]
Pozostałe wydania