PL | EN

Akcja "Wisła"

28 kwietnia 1947 r. we wczesnych godzinach rannych rozpoczęła się akcja przymusowego wysiedlania ludności ukraińskiej z terenów południowo-wschodniej Polski. Oficjalnie była to operacja wymierzona w działające na tych ziemiach oddziały Ukraińskiej Powstańczej Armii. Śmierć generała Karola Świerczewskiego, wiceministra obrony narodowej, 28 marca 1947 r. w urządzonej przez UPA zasadce, dała pretekst do zastosowania odpowiedzialności zbiorowej wobec obywateli Polski ukraińskiego pochodzenia. Operacja „Wisła” miała „rozwiązać ostatecznie problem ukraiński w Polsce”. W ciągu trzech miesięcy deportowano na ziemie zachodnie i północne ponad 140 tys. Ukraińców. Rodziny miały dwie, trzy godziny na spakowanie się. Ludzie mogli zabrać ze sobą nie więcej niż 25 kilogramów bagażu. Niektóre wioski zostały spalone przez oddziały wojskowe biorące udział w operacji. W czasie transportu zmarło 27 osób. Podejrzani o współpracę z UPA trafili do obozu koncentracyjnego w Jaworznie (łącznie ok. 4 tys. osób, w tym 700 kobiet i dzieci). Śmierć w obozie poniosło 170 osób. Operacja deportacji ludności ukraińskiej przypominała akcje przeprowadzone przez stalinowski reżim w ZSRR, gdzie również deportowano całe narody, jak np. Tatarów krymskich. W PRL Ukraińcom zabroniono powrotów do miejsc wysiedlenia. Akcja „Wisła”, w pamięci potomków przesiedlonych Ukraińców, pozostaje tragicznym wydarzeniem.