Niezależność energetyczna, sojusz pronuklearny i „zielony” wodór
Litwa, Łotwa i Estonia odłączyły się od rosyjskiej sieci energetycznej, co stanowi ważny krok ku niezależności energetycznej po ponad 30 latach korzystania z tej infrastruktury jako niepodległe państwa, a wcześniej jako republiki sowieckie. Decyzja, podjęta w odpowiedzi na rosyjską inwazję na Ukrainę, zakończyła zależność krajów bałtyckich od rosyjskiej energii, która przed 2022 r. wynosiła ok. 10%. Sieci tych trzech państw zostały teraz zintegrowane z europejskimi, co daje im pełną kontrolę nad systemami energetycznymi.
Nowy pronuklearny sojusz, który został zawiązany w Paryżu przez europejskie lobby przemysłowe, ma na celu stworzenie europejskiego ekosystemu jądrowego i wzmocnienie głosu zwolenników energii jądrowej. Sojusz obejmie 15 organizacji biznesowych. Wielka Brytania i Włochy mają podpisać wspólne oświadczenie, a Hiszpania, Grecja, Irlandia i Portugalia wezmą udział w charakterze obserwatorów. Cele sojuszu to m.in. zapewnienie wsparcia instytucjonalnego, pokonanie barier w inwestycjach w energetykę jądrową oraz uzyskanie dostępu do finansowania unijnego.
Cele Unii Europejskiej dotyczące „zielonego” wodoru są trudne do realizacji. W zeszłym roku Europa nie wyprodukowała zakładanych 6 mln t „zielonego” wodoru, a eksperci wątpią, czy cel 10 mln t do 2030 r. zostanie osiągnięty. Przepisy UE wymagają, aby produkcja wodoru była połączona z wytwarzaniem energii odnawialnej, takiej jak energia wiatrowa i słoneczna, by zapobiec produkcji przy użyciu energii elektrycznej z węgla. Komisja Europejska ma czas do lipca 2028 r. na ocenę, czy obecne zasady nie hamują rozwoju rynku.
