Zdjęcia: Antoine Agoudjian
27 września 2020 r. między Azerbejdżanem a Armenią doszło do starć o sporny region Górskiego Karabachu. To górzysty obszar na Kaukazie Południowym, na arenie międzynarodowej uznawany za część Azerbejdżanu, ale zamieszkały głównie przez etnicznych Ormian.
10 listopada br. Azerbejdżan, Armenia i Rosja podpisały porozumienie o zawieszeniu broni. Na jego mocy Armenia przekazała część terytoriów leżących poza granicami Górskiego Karabachu, a Azerbejdżan zachował kontrolę nad częścią spornych obszarów.
Francuski fotograf Antoine Agoudjian uchwycił moment, kiedy etniczni Ormianie w Górskim Karabachu podpalali swoje domy przed udaniem się do Armenii w następstwie porozumienia o zawieszeniu broni, na mocy którego ich ziemie trafiły do Azerbejdżanu.
Spory między Azją a Europą o kontrolę nad tym terytorium toczą się od wieków. Górski Karabach został częścią imperium rosyjskiego w XIX w. W latach 20. XX w., gdy Armenia i Azerbejdżan zostały częścią Związku Radzieckiego, władze Azerbejdżanu przejęły kontrolę nad Górskim Karabachem. Napięcia między chrześcijańskimi Ormianami a głównie muzułmańskimi Azerami wróciły w 1991 r. po upadku Związku Radzieckiego.
Jak podaje Amnesty International, organizacje humanitarne potępiły fakt, że zarówno siły Azerbejdżanu, jak i Armenii popełniły zbrodnie wojenne podczas ostatnich starć, m.in. ścinając jeńcom głowy i profanując zwłoki żołnierzy przeciwników. Zginęło ponad 5 tys. osób, a tysiące wysiedlono.
Po podpisaniu kapitulacji 10 listopada br. rejon Kəlbəcər został dołączony do Azerbejdżanu. Niektórzy Ormianie spalili swoje domy przed opuszczeniem terytorium swoich przodków, gdzie zbudowano kościoły w IV, IX i XIII w.
Pogrzeb młodego żołnierza na głównym cmentarzu w Stepanakercie, najważniejszym mieście Górskiego Karabachu, uważanym przez Ormian za jego stolicę. Otoczony rodziną i towarzyszami zginął na polu bitwy podczas intensywnych walk z azerbejdżańską armią.
Region pomiędzy miastami Şuşa i Stepanakertem. Intensywne walki toczyły się w górach w pobliżu strategicznego miasta Şuşa.
W Stepanakercie, w podziemiach kościoła, powstają schroniska dla uchodźców, którzy musieli opuścić swoje domy zagrożone bombardowaniami prowadzonymi przez azerbejdżańską armię.
Arcybiskup Parkev Mardirossian, jeden z charyzmatycznych przywódców religijnych regionu, który bronił ormiańskiej ziemi podczas wojny z Azerbejdżanem w latach 90., każdego wieczoru sprawuje posługę religijną dla uchodźców.
Ormiański ksiądz odprawia codzienną ceremonię na gruzach budynku Katedry Najświętszego Zbawiciela w mieście Şuşa. Jest to jeden z największych kościołów w Armenii. Został zbudowany w XIX w. i zbombardowany podczas ofensywy Azerbejdżanu, która rozpoczęła się 27 września br.
Ranny na froncie młody żołnierz przebywa w szpitalu wojskowym. Wszyscy pracownicy zostali przeniesieni do piwnic budynku, aby chronić rannych i personel medyczny przed bombardowaniami.
Ciężko ranni żołnierze są przyjmowani w sali operacyjnej w głównym szpitalu w Stepanakercie. Cały oddział został zaprojektowany 10 lat temu tak, aby sprawdzić się w warunkach bojowych. Zespoły medyczne są wspierane przez dwóch francuskich anestezjologów pochodzenia ormiańskiego i jeden chirurga.
Po zawarciu porozumienia o zawieszeniu broni, na mocy którego Armenia powinna przekazać rejon Kəlbəcər Azerbejdżanowi, niektórzy etniczni Ormianie z Górskiego Karabachu podpalili swoje domy przed ucieczką do Armenii.
Żołnierze ormiańscy na pozycjach na pierwszej linii frontu wschodniego w Górskim Karabachu podczas ofensywy armii Azerbejdżanu.
Ormiańska placówka stawia opór azerbejdżańskiemu natarciu w rejonie Laçın w Azerbejdżanie.
Ormiańska placówka w rejonie Ağdərə po zawarciu porozumienia o zawieszeniu broni między Armenią a Azerbejdżanem.
Rozmieszczenie armii rosyjskiej po kapitulacji podpisanej 9 listopada br. po 45 dniach wojny między Armenią a Azerbejdżanem. W ciągu najbliższych pięciu lat armia rosyjska zapewni bezpieczeństwo ludności cywilnej oraz będzie monitorować realizację umów przewidzianych w traktacie.
Rejon Ağdərə. Pierwsza linia frontu północnego. Placówka, która później będzie wielokrotnie bombardowana. Tutejsza mobilizacja wojskowa skupiła kilka pokoleń żołnierzy. Niektórzy z nich walczyli w poprzednich wojnach z Azerbejdżanem.
Szpital wojskowy w rejonie Martakert, w którym leczeni są żołnierze ormiańscy ranni na froncie.
W ciągu pięciu lat armia rosyjska zapewni bezpieczeństwo ludności cywilnej i będzie monitorować realizację umów przewidzianych w traktacie.
Brama miasta Şuşa. Rozmieszczenie czołgów ormiańskich w obliczu ataku azerskich komandosów w samym centrum miasta. Şuşa jest kluczowym miastem pod względem strategicznymi, a przejęcie go otwiera drogę do stolicy.
Placówka wojsk ormiańskich w rejonie Martuni. Po kapitulacji podpisano koordynowane przez Rosję porozumienie o zawieszeniu broni między Armenią a Azerbejdżanem.
Placówka wojsk ormiańskich w rejonie Martuni. Po kapitulacji podpisano koordynowane przez Rosję porozumienie o zawieszeniu broni między Armenią a Azerbejdżanem.
Ofiara bombardowań armii Azerbejdżanu w mieście Stepanakert pozostawała kilka godzin pod ruinami, nim sąsiadka zdołała ją znaleźć.
