Policja Federalna zatrzymała Martiniano de Jesus Jaramillo Silvę, szefa meksykańskiego kartelu Los Zetas Vieja Escuela, zamieszanego w zabójstwo 72 emigrantów w San Fernando w 2010 r. Była to jedna z najbardziej krwawych masakr, do jakich doszło z udziałem tej grupy.
Martiniano de Jesus Jaramillo Silva miał 56 lat i używał ksywki „El Pata de Queso”. Został zatrzymany w Ciudad Victoria, w stanie Tamaulipas , gdy policji udało się poznać jego tożsamość. Kilka dni później zmarł w szpitalu z powodu niewydolności nerek.
Przyjaźnił się z Heriberto Lazcano Lazcano, zwanym „El Lazca”, wówczas liderem Los Zetas. Razem zostali zatrzymani przez policję w 1998 r., ale wkrótce udało im się wyjść na wolność. Od tamtej pory „El Pata de Queso” poszukiwano za morderstwa, porwania i handel narkotykami. Śledczy uważają, że jest odpowiedzialny m.in. za masakrę 72 emigrantów w 2010 r. oraz zabicie aktywistki Miriam Rodriguez w maju 2017 r.
Wojskowy na czele kartelu
Arturo Guzman Decena wychował się w biednej rodzinie w Puebli i jako nastolatek wstąpił do wojska. Wykazał się talentem i determinacją, dzięki którym szybko trafił do specjalnej jednostki odpowiedzialnej za lokalizację i walkę z handlarzami narkotyków. Po pięciu latach służby porucznik opuścił wojsko i zaczął pracować w ochronie grupy przestępczej El Golfo. Po aresztowaniu Juana Garcii Abrego, przywódcy kartelu, w styczniu 1996 r., nowym kapo został Cardenas Guillen. Powierzył Guzmanowi stworzenie gangu, który zapewniłaby mu ochronę i eliminował wrogów – głównie członków kartelu Juarez .
Do 1999 r. 40 żołnierzy różnych batalionów uciekło z meksykańskiego wojska, żeby przyłączyć się do Guzmana, który stanął czele grupy Los Zetas. Od tej pory ukrywał się pod pseudonimem „Z-1”.
Guzman zginął w starciach z wojskiem w Matamoros, w stanie Tamaulipas, w listopadzie 2002 r., a drugi szef bandy, Antonio Lucio Morales Betancourt, od roku przebywał w areszcie. Wtedy dowódcą grupy został Lazcano Lazcano „El Lazca”. Kiedy zatrzymano Cardenasa, szefa kartelu El Golfo, “El Lazca” rozszerzył działalność Los Zetas. Zaczęli zajmować się handlem narkotykami, ludźmi, bronią oraz porwaniami i wymuszeniami. W 2010 r. oddzielili się od grupy, dzięki której powstali, i odtąd oba gangi walczą ze sobą o wpływy na północy Meksyku.
„El Lazca” został zabity przez wojsko w czasie walk w 2012 r. w stanie Coahuila. Zastąpił go Miguel Trevino Morales, zwany „Z-40”, który swoją karierę przestępczą zaczął jako nastolatek w bandzie Los Texas. Jedną z jego ulubionych metod torturowania więźniów było umieszczanie wrogów w beczkach i palenie ich żywcem. Kiedy po roku przywództwa został zatrzymany przez policję, kontrolę nad kartelem przejął jego brat Omar. Jednak ten, ze względu na gwałtowny charakter, nie zdobył zaufania lokalnych szefów Los Zetas i doszło do wewnętrznych konfliktów.
Grupa podzieliła się i tak powstał kartel Los Zetas Vieja Escuela, który składa się głównie z byłych żołnierzy.
Masakra w San Fernando
W 2010 r. Los Zetas na czele z „El Pata de Queso” zatrzymali na drodze w pobliżu San Fernando ciężarówkę z młodymi emigrantami z Ekwadoru, Brazylii, Kostaryki, Hondurasu, Salwadoru i Gwatemali, którzy jechali w kierunku granicy ze Stanami Zjednoczonymi. Wśród nich było przynajmniej 58 mężczyzn i 14 kobiet, w tym jedna w zaawansowanej ciąży. Wszyscy zostali przewiezieni na farmę, gdzie po kolei przesłuchiwano ich, a następnie zastrzelono.
Jednym z emigrantów był Luis Freddy, Ekwadorczyk, któremu cudem udało się uciec, bo kula musnęła tylko jego szyję i udawał zabitego. To on powiadomił policję o masakrze. Według jego zeznań bandyci żądali informacji o rodzinach porwanych, mieszkających w Stanach Zjednoczonych, i chcieli pieniędzy w zamian za uwolnienie. Zatrzymanym proponowali również pracę w grupie przestępczej, za co otrzymywaliby dwa tysiące dolarów miesięcznie. Nikt ich propozycji nie przyjął.
Policja Federalna przypuszczała, że bandyci rozstrzelali emigrantów, podejrzewając ich o współpracę z kartelem narkotykowym El Golfo.
Ucieczka przez tunel
Karen Alejandra, córka Miriam Rodriguez, została porwana w 2012 r. Dwa lata później znaleziono jej zwłoki w fosie. Miriam, która po tragedii wróciła ze Stanów Zjednoczonych do Meksyku, nie zostawiła tej sprawy policji. W sprawie o zabójstwo jej córki zostało zatrzymanych trzynaście osób, w tym ona sama odnalazła trzech podejrzanych. Poszukiwała też kilku innych mężczyzn, którzy brali udział w morderstwie. Założyła sieć dla krewnych osób zaginionych w San Fernando. Z czasem zaczęła dostawać pogróżki i poprosiła policję o ochronę.
W marcu tego roku 29 więźniów uciekło z więzienia w Ciudad Victoria przez tunel wykopany pod więzieniem, który miał 40 metrów długości. W tym samym miejscu siedzieli przestępcy skazani za morderstwo córki Miriam. 10 maja w nocy jej dom został ostrzelany przez nieznanych sprawców. W wyniku odniesionych ran kobieta zmarła. Nie wiadomo, dlaczego w tym czasie przed domem nie było policjantów, którzy mieli zajmować się jej ochroną.
W morderstwo zamieszane są osoby, które uciekły z więzienia, ale policja uważa, że zamach pomógł im zorganizować “El Pata de Queso”.
Los Zetas wśród przegranych
W 2006 r. były prezydent Meksyku wypowiedział wojnę kartelom narkotykowym. W ciągu jedenastu lat, w czasie walk przeciwko bandytom, zginęło ponad 188 tysięcy osób. Chociaż niektóre grupy udało się pokonać, to zastąpiła ich konkurencja. Obecnie rośnie w siłę nowy kartel Jalisco Nueva Generacion , który wcześniej wykonywał rozkazy grupy przestępczej Sinaloa .
Kartel Los Zetas uważa się za jeden z najbardziej brutalnych w Meksyku i Ameryce Środkowej. Jego pozycja osłabła po tym, gdy policji udało się zatrzymać kilku byłych liderów. Grupa straciła wpływy w dużej części swojego terytorium, w tym w przybrzeżnych stanach Zatoki Meksykańskiej i na półwyspie Jukatan. Teraz działają głównie w stanach: [moeinfo tag=”Coahuila”] Coahuila [/moreinfo] i Tamaulipas, w północno-wschodnim Meksyku, gdzie muszą stawić czoło swojemu dawnemu sojusznikowi – kartelowi El Golfo . Prowadzą też operacje w Campeche i Tabasco na południu kraju oraz kontrolują Quintana Roo, gdzie znajduje się Cancun, najbardziej popularny kurort turystyczny w kraju.
Zdjęcie ilustracyjne przedstawia centrum miasta Veracruz.